کمال گرایی چیست و چگونه می‌توانیم بر آن غلبه کنیم؟

تمایل به کافی و بی عیب و نقص بودن خوب است اما اگر شکل افراطی به خود بگیرد و فعالیت های ما را دچار اختلال کند قطعا باعث آسیب میشود

کمال گرایی مجموعه ای از الگوهای فکری محکوم به شکست است که برای رسیدن به اهداف غیر قابل بینانه و عجیب و غریب، شما را وادار به تلاش میکند. در واقع افکاری وسواس گونه هستند، که باید همه چیز دقیق و بی نقص انجام گیرد.
کمال گرایی با داشتن هدف کاملا متفاوت است، افراد کمال گرا تمام دنیا را بی نقص میخواهند، همه چیز باید دقیق و با توجه به خواسته آنها انجام شود، اهدافشان غیرقابل دسترس است و آن قدر کارهایشان را با وسواس انجام میدهند که ممکن است مدت ها زمان ببرد، و زمانی که با شکست در آن کار روبه رو میشوند حس میکنند دیگر دنیا به پایان رسیده است!
اما افرادی که سالم هستند و اهدافی برای خودشان در نظر گرفته اند زمانی که با شکست مواجه میشوند نمی ترسند و باز هم ادامه میدهند و تلاش میکنند و میدانند که همه چیز بی عیب و نقص نیست و با تمام این محدودیت ها باید موفق شوند.

ویژگی های افراد کمال گرا:

1. اغلب افرادی جدی هستن
2. نگران و مضطرب هستند به دلیل به عقب افتادن کارهایشان
3. مدام اطرافیان را سرزنش میکنند
4. مدت ها برای انجام کاری وقت میگذارند تا کاملا بی نقص باشد
5. به شدت به جزئیات کارهایشان اهمیت میدهند
6. .همیشه باید برنده و اول باشند
7. از عبارات تاکیدی مثل اینه من باید بهترین باشم و من نباید شکست بخورم و.. فوق العاده استفاده میکنند
8. همه دنیا را سیاه و سفید میبینند ، یعنی یا همه چیز عالیست یا بد است
9. بسیار نظرات دیگران برایشان مهم است
10. دوست ندارند به هیچ عنوان مورد انتقاد قرار بگیرند
11. هدف های خیلی بزرگی دارند که با توانایی هایشان هماهنگی ندارد
12. همه چیز را کامل میخواهند
13. افکار وسواس گونه دارند
14. اعتماد آنها به دیگران بسیار کم است
15. انتظارات و استاندارد های فوق بالایی دارند
16. در نهایی کردن کارها مشکل دارند
17. خودشان را بابت برخی کارها که بنظرشان اشتباه بوده بارها و بارها سرزنش میکنند
18. در مقابل بازخوردها حالت تدافعی میگیرند
19. فق العاده از دیگران انتقاد میکنند
20. عذاب وجدان دارند
21. خودشان را تنها مقصر عالم میدانند
22. از شکست دیگران خوشحال میشوند
23. با ترس رد شدن از سوی دیگران زندگی میکنند
24. با ترس از شکست برانگیخته میشوند

جنبه مثبت کمال گرایی:
کمال گرایی میتواند جنبه های مثبتی هم داشته باشد، به این صورت که افراد را به سوی دستاوردهایشان هدایت کند و در مواجه با دلسردی ها و موانع، انگیزه ای برای ادامه ی مسیر فراهم کند. همچنین باعث ایجاد یک انرژی محرک، برای رسیدن به دستاوردهای بزرگ شود
جنبه های منفی کمالگرایی:
افراد کمالگرا که با شکست مواجه میشوند ،احساس عدم کفایت و ناراضی بودن از خود را دارند به طوری که ممکن است عزت نفسشان از بین برود. و این امر میتواند برای اختلال وسواس جبری، اختلال خوردن، اضطراب اجتماعی، اعتیاد به کار، سوء مصرف مواد، افسردگی بالینی یک عامل اساسی باشد.
متاسفانه افرادی که کمالگرا هستند معمولا دوستان زیادی ندارند، چراکه آنقدر به دیگران سخت میگیرند و نگاهشان به آنها انتقادیست، که باعث میشود افراد در کنارشان نمانند و همین امر موجب میشود این افراد اکثرا تنها باشند.

آسیب های کمال گرایی:
افراد کمالگرا ممکن است کاری را بارها به قصد بهتر انجام دادنش انجام بدهند، و همین امر باعث میشود مدت ها زمان صرف کنند تا آن کار به درستی انجام گردد، به طور مثال: فرض کنید فردی که کمالگرا است، برای برگزاری یک مراسم عروسی ممکن است سال ها زمان بگذارد تا همه چیز عالی عالی و بدون هیچ عیب و نقصی انجام شود، خب طبیعتا همه چیز همیشه عالی و کامل نخواهد شد، اما افراد کمالگرا این را نمیپذیرند! و کوچک ترین عیبی را بزرگترین شکست تصور میکنند و بسیار افسرده و نگران میشوند و تصور بر ضعیف بودن خود میکنند، چراکه احساس میکنند از عهده کار به خوبی برنیامده اند و همین امر باعث میشود به کل آن کار را رها کنند.

راهکارهای جلوگیری از کمال گرایی:
اول از هر چیز باید افکارمان را اصلاح کنیم. به یاد داشته باشیم که هیچ چیز در دنیای بیرون وجود ندارد و همه چیز در درون خودمان اتفاق میفتد پس با تغییر دادن دیدگاهمان دنیا را میتوانیم عوض کنیم.
اولین کار، تکرار افکار مثبت است تا از افکار اضطرابی و وسواس گونه خلاص شوم. زیرا مغز تصاویر و کلمات ما را باور میکند حتی اگر واقعیت نداشته باشد پس میتوانیم با تکرار افکار مثبت و با جملات مثبت مغزمان را خالی از افکار منفی کنیم.
باور کنیم که همه آدم ها کامل و بی عیب و نقص نیستند و اگر اشتباهی بکنیم کاملا طبیعی است و اتفاقا همین اشتباهات ما را به موفقیت نزدیک میکنند. زیرا یکی از ویژگی های افراد موفق آزمون و خطاست.
زاویه دیدمان را تغییر دهیم اینکه دائم خودمان را با دیگران مقایسه نکنیم و بدانیم که هر فردی در این دنیا یک رسالتی دارد و قرار نیست همه آدم ها استعدادهایشان مانند هم باشد.
گاهی اوقات کارها را با تاخیر شروع کنید، مثلا اگر قرار است کاری را راس ساعت 9 انجام دهید و خیلی وسواسی نگران این موضوع هستید، کمی با تاخیر انجامش دهید، اینگونه متوجه میشوید که اتفاق خاصی نیفتاده و استرس شما کاملا بیجا بوده است و می توانید در زمان دیگری هم آن کار را انجام دهید.
به خودتان بگویید تا امروز که کمالگرا بودید چه چیزهایی را از دست دادید، چقدر از کارهایتان عقب افتاده اید، به طور مثال نتوانستم درس بخوانم، هنوز نتوانستم جشن عروسیم را برگزار کنم، هنوز نتوانستم شغل مورد علاقه ام را پیدا کنم، و... اینگونه از اینکه کمالگرایی چقدر برایتان آسیب پذیر بوده و شما را از کارهایتان عقب انداخته است، منجر به دور شدن از شخصیت کمال گرایی خود میشوید.
در پایان، رفتاردرمانی شناختی با کاهش اضطراب اجتماعی،خوآگاهی عمومی، رفتارهای ناشی از اختلال وسواس اجباری و کمالگرایی، برای کمک به کمالگرایان موفق بوده است. بنابراین افرادی که دچار این نوع الگوهای فکری میباشند با استفاده از رفتار درمانی میتوانند بر کمال گرایی خود غلبه کنند.

های فن تک از شما دعوت می کند نظرات خود را در مورد این مقاله به اشتراک بگذارید.