بیشتر مردم فکر می کنند حفره های بزرگی که در ابرهای آسمان ظاهر می شود، به خاطر ورود بشقاب پررنده ها یا موجودات فرازمینی(یوفوها) به زمین است! اما اینطور نیست.
تاریخ 30 ژانویه 2024، ابرهای حفره ای عجیب و غریبی در آسمان خلیج مکزیک حوالی سواحل غربی فلوریدا ظاهر شد. ماهواره Terra ناسا با استفاده از ابزار رادیومتر تصویربرداری با وضوح متوسط (MODIS) از این پدیده عکس برداری کرد. ابرهای حفره ای، ابرهایی هستند که شکاف های بزرگ و دراماتیکی دارند. به همین علت آنها را "ابرهای سوراخ دار" نامیدند. از دید ناظران زمینی، انگار یک تیکه بیضی شکل بزرگ از این ابرها جدا شده است. به همین علت شایعه های زیادی در مورد آنها وجود دارد.
تعدادی از مردم فکر می کنند که این حفره ها را بشقاب پرنده یا پدیده های ناشناخته ایجاد کرده اند. موضوع ابرهای سوراخ دار از دهه 1940 فکر دانشمندان را به خود مشغول کرد. چند سال بعد یک تیم تحقیقاتی در سال های 2010 و 2011 سعی کردند راز این ابرها را کشف کنند. اما نتایج تحقیقات دانشمندان (UCAR) نشان داد که همه این فرضیه ها اشتباه است. آنها فهمیدند که ابرهای حفره ای بر اثر حرکت هواپیما در دل ابرهای توده ای به وجود می آید.
ابرهای آلتوکومولوس از قطرات ریز آب مایع فوق سرد تشکیل شده‌اند و در ارتفاعات میانی جو زمین قرار دارند. بر اساس توضیحات ناسا، هنگامی که این قطرات فقط از آب خالص تشکیل شده باشند، دمای آنها خیلی پایین می آید. این یعنی در اطراف این قطرات ذرات خارجی مانند گرد و غبار یا باکتری وجود ندارد تا بتوانند هسته‌های یخ را تشکیل دهند.
ابرهای آلتوکومولوس حدود 8 درصد از سطح زمین را می پوشانند و دمای آنها به حدود 15 درجه سانتی گراد زیر صفر می رسد. اما زمانی که هواپیما از بین این ابرها عبور می کند، هوا بر اثر برخورد با ملخ های هواپیما افزایش می باید. این انبساط بیشتر آب را تا حداقل 20 درجه سانتیگراد خنک می کند و در نهایت قطرات آب خالص منجمد می شود. زمانی که قطرات آب معلق در هوا شروع به یخ زدن می کنند. این ذرات با هم ترکیب می شوند و کریستا لهای یخ را به وجود می آورند. کریستال ها به خاطر وزن زیاد به سمت زمین سقوط می کنند. با سقوط آنها، یک فضای خالی در بین لایه ابر ظاهر می شود. کریستال های یخ هیچوقت به زمین نمی رسند. آنها در طول مسیر به علت افزایش دمای هوا تبخیر و به بخار آب تبدیل می شوند. این پدیده به "ویرگا" معروف است.
محققان دانشگاه با همکاری مرکز تحقیقات لانگلی ناسا مکانیک تشکیل ابرهای سورخ دار را مورد بررسی بیشتر قرار دادند. آنها برای بررسی برخلاف تحقیقات قبلی از داده های پرواز هواپیما، مشاهدات ماهواره ای و مدل های آب و هوایی استفاده کردند. نتایج بررسی این اطلاعات می توانست نحوه شکل گیری این ابرها و عوامل موثر در طول آنها را آشکار کند.
شکل "حفره "های ایجاد شده در ابرها به زاویه عبور هواپیما از آنها بستگی دارد:
• زاویه تند: باعث ایجاد حفره های دایره‌ای شکل کوچک به نام "Cavum" (کاووم) می‌شود.
• زاویه ملایم: باعث ایجاد ابرهای بیضی شکل به نام "کانال ابر" با ردیف‌های طولانی از ویرگا (قطرات آبی که به زمین نمی‌رسد) می‌شود.
به عقیده دانشمندان عوامل دیگری در طول این ابرها نقش دارند:
• ضخامت لایه ابرها
• دمای هوا• جهت و سرعت باد در سطوح مختلف (بادبر)
نکته جالب اینجاست که هواپیمای مختلف می‌توانند این ابرها را ایجاد کنند که عبارتند از:
• هواپیماهای مسافربری بزرگ
• هواپیماهای جت با ظرفیت 100 صندلی
• هواپیماهای جت شخصی
• هواپیماهای جت نظامی
• هواپیماهای توربوپراپ
شرایط جوی فرودگاه بین المللی مثل فرودگاه میامی، با بیش از 1000 پرواز ورودی در روز، می تواند منطقه مناسبی برای شکل‌گیری ابرهای Cavum باشد. همانطور که در تصویر بالا می بینید این هواپیماها می توانند آسمان بالای خلیج مکزیک را به یک تابلوی نقاشی تبدیل می‌کنند.