تلسکوپ فضایی جیمز وب به تازگی تصاویر جدیدی از یک سیاره فراخورشیدی منتشر کرد که در آن باران شن می بارد.
سیاره های فراخورشیدی به اشکال مختلفی در فضا وجود دارند. از سیاره های سنگی مانند زمین و مریخ گرفته تا سیاره هایی از گازهای متراکم مانند مشتری و زحل! اما، در این میان سیاره هایی در خارج از منظومه شمسی ما وجود دارند که چگالی آنها نسبت به غول های گازی شکل ما کمتر است. این سیاره ها، به سیاره های پفی یا آب نبات پنبه ای معروف هستند. یکی از کم چگالی ترین سیاره های فراخورشیدی که به تازگی توسط تلسکوپ جیمز وب شناسایی شد، سیاره WASP-107b نام دارد. آب و هوای این سیاره به اندازه ظاهر آن عجیب و غریب است. به نظر می رسد WASP-107b یک سیاره بدون هسته است. سیاره ای که جو آن از بخار آب و گاز دی اکسید گوگرد تشکیل شده است. جیمز وب تصاویر عجیبی از ابرهای سیلیکاته در این سیاره شناسایی کرد که نشان دهنده بارش های شنی است که بین لایه های بالایی و پایینی جو رخ می دهد. اندازه سیاره جدید به بزرگی مشتری است ولی جرم آن با جرم سیاره نپتون برابری می کند.
Leen Decin نویسنده ارشد این مطالعه در بیانیه رسمی اعلام کرد:"تلسکوپ JWST شناخت ما از سیاره های فراخورشیدی را تغییر داد و اطلاعات دقیق تری از ساختار آنها در اختیارمان قرار می دهد. وب توانست ابرهای شنی، بخار آب و دی اکسید گوگرد موجود در جو این سیاره فراخورشیدی را با کمک ابزار MIRI JWST شناسایی کند. این اطلاعات دید ما را نسبت به نحوه شکل گیری و تکامل سیاره ها تغییر می دهد و افق جدیدی در منظومه شمسی ایجاد می کند."
نحوه شکل گیری و تکامل سیاره WASP-107b از اهمیت زیادی برخوردار است. دانشمندان فکر می کنند این سیاره به جای مکان فعلی که در آن قرار دارد، در یک منظومه ستاره ای به وجود آمد و به مرور زمان به این مکان انتقال پیدا کرد. این نظریه می تواند چگالی خیلی کم سیاره را هم توجیه کند. دمای آن به علت نزدیکی با ستاره جفتش بسیار بالاست و در جو بیرونی آن به 500 درجه سانتیگراد می رسد. اما این دماها انقدر زیاد نیست که باعث به وجود آمدن ابرهای سیلیکات شوند. بنابراین، به احتمال زیاد این ابرها در لایه های پایین تر جو که گرمای بیشتری دارند تشکیل می شود.
محققان معتقدند که این باران ها در لایه های پایینی و داغ تر جو سیاره به وجود می آیند. در این لایه ها، ذرات شن براثر گرمای زیاد بخار می شوند. بخار سیلیکات به سمت لایه های بالاتر حرکت می کند و بر اثر از دست دادن گرما دوباره به ذرات شن تبدیل می شود. این ذرات شن به صورت باران می بارد. این چرخه شباهت زیادی به چرخه آب در زمین دارد. آب در لایه های پایینی جو زمین تبخیر می شود و به بخار آب تبدیل می شود. بخار آب سپس به سمت بالا حرکت می کند و در لایه های بالاتر جو، خنک می شود و دوباره به قطرات آب تبدیل می شود. این قطرات آب سپس به صورت باران می بارد.
یکی از محققین پل مولیر از موسسه نجوم ماکس پلانک گفت:« نمی توان برای تلسکوپ جیمز وب قیمت گذاشت. ما به کمک این تلسکوپ به هر کجای این جهان هستی نگاه کنیم، چیزهای عجیب و غریبی می بینیم. ". نتایج این مطالعه به زودی در مجله Nature منتشر خواهد شد.