از متداول ترین بیماری‌های اعصاب و روان در سال‌های اخیر، اختلال پارانوئید (PPD) یا به عبارت عامیانه بیماری شکاکیت و سوء ظن است.
اگر میخواهید بدانید پارانویید چیست؟ و با انواع اختلال پارانویید آشنا شوید تا پایان مقاله همراه های فن تک باشید.
تاریخچه اختلال پارانوئید :
در رابطه با تـاریخچه اصطلاح پـارانوئید، باید به قبل از بقـراط در یونـان اشاره کرد که یونـانی‌ها از آن به معنای دیوانگی استفاده می‌کردند. در قرن هیجدهم، این اصطلاح برای اختلالاتی که علایم بارز آنها هذیان و توهم بود، متداول شد. تا قرن نوزدهم، این اصطلاح را برای انواع و اقسام بیماری‌ها به‌کار می‌بردند. اما در سال 1893، امیل کراپلین، پارانوئیا را از پارافرنیا که یک اصطلاح متداول در اروپـاست و معادل اصطلاح واکنش پـارانوئید و
یا حالت پارانوئید در آمریکا می‌باشد، تفکیک نموده. کراپلین، همچنین بیمـاری پارانوئید را از اسکیزوفرنی پـارانوئید متمـایز ساخت. حالات بیماری پـارانوئید تا حد بسیار زیادی شبیه حالات بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی پارانوئید است، اما از جهاتی با آن تفاوت دارد.هر انسانی در برهـه ای از زمـان به تفکر پـارانوئیایی گرفتار می آید. احتمالا دست کم می توانید موردی را به یاد آوردیدکه مورد تبعیض قرار گرفته اید یا در مورد شما صحبت می شود یا بدون دلیل کافی به انگیزه های شخصی دیگران مظنون و بدبین باشید. تفکر پـارانوئیایی را می توانیم نوعی سبک شناختی تلقی کنیم. پـارانوئیا، بیماری بسیار کمیاب و نادری است و علامت بارز آن پیدایش تدریجی یک نظـام فکری هذیانی با طیف گسترده و توسعه یافته ای است که براساس تعبیر اشتباه از وقایع و حقایق زندگی استوار
می باشد.
هدف از این نظام پارانوئیدی برقراری تعادل در زندگی عاطفی بیمار است، لذا تغییر آن بسیار دشوار می باشد. افراد در استفاده از این نحوه تفکر و اینکه تا چه اندازه اجازه دهند واقعیت، آنچه را آنها ادراک می کنند تحت تاثیر قرار دهد، متفاوت هستند.
بنـابراین می توان تفکر پـارانوئیایی را به عنـوان پیوستاری در نظـر گرفت که می تواند از نوع روزمره تا فکر هذیانی شدید که همه زندگی شخص را تحت الشعاع قرار دهد، وسعت داشته باشد. زیر شاخه گـروهی از اختلالات شخصیتی به نـام (PPD) اختـلال شخصیت پـارانوئید"گروه الف" است. در این گروه، افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی الگـوهای تفکر یا رفتار عجیب و غریب از خود نشان می دهند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید عموما مبتنی بر واقعیت فکر نمی کنند و احساس بی اعتمادی یا سوءظن زیادی نسبت به دیگران دارند.
- تعریف اختلال شخصیت پارانوئید : نسبت دادن انگیزه های بدخواهانه به دیگرانافراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بیش از حد به دیگـران مظنـون بوده و همیشه مراقب خطر یا آسیب بالقوه هستند.
- انواع اختلال پارانویید :
در طبقه‌بندی اختلالات پارانوئید، تاکنون سه نوع عمده از بیماری یا حالات پارانوئید را ذکر کرده‌اند که عبارتند از: پارانوئیا، پارانوئیای پیری و پارانوئیای مشترک .
یک نوع از پـارانوئید با عنوان اختلال پـارانوئیای حاد ذکرDSMاخیرا نیز در تقسیم بندی
شده است.
پارانوئیای پیری
این اختلال در دوران کهنسالی شروع می‌شود و نظام شکل‌یافته و محکمی از اختلالات تفکر و بـاورهای هذیانی در او دیده می‌شود. این هذیـان‌ها شبیه هذیان‌های بیمـار اسکیزوفرنیک است.
عـلاوه بر شروع در دوران کهنسالی، می‌تـوان اشاره کرد که حتی تفکر پـارانوئیایی در افراد مسن شایع‌تر است. غالبا تفکر پارانوئیایی به علت انزوای اجتماعی یا احتمالا به واسطه ضعیف شدن فزاینده قدرت بینایی و شنوایی ایجاد می‌شود که این امر به نوبه خود برای شخص ممکن است ارزیـابی صحت و سقم ادراک رخدادهای واقعی را مشکل سازد. گـاهی اوقـات ضربه‌های خفیف یا خونریزی‌های مغزی در افراد پیر می‌تواند به علائم پارانوئیایی بیانجامد. علت احتمالی دیگر این بیماری، تباهی یا پلاسیدگی بافت‌های مغز است. هر یک ازاین حالات ممکن است باعث آنچنان رفتار به شدت غیرانطباقی شود که لازم آید فرد بستری گردد.
معمولا هذیـان‌های پـارانوئیایی در چند طبقه جای می‌گیرند؛ احساس مورد اذیت و آزار قرار گرفتن از سوی دیگران، حسادت و سوءظن بی‌دلیل نسبت به خیانت جنسی معشوق یا همسر، این احساس که شخص دیگری عاشق کسی شده بی‌آنکه گواهی بر این ادعا باشد و هذیان‌های بیماری به هنگامی که بیماری خاصی در کار نیست.
پارانوئیای مشترک
این نوع، جالب‌ترین نوع پارانوئیا بوده و گاهی اوقات جنون دو نفره نیز نامیده می‌شود و عبارت است از، سیستم هذیانی آزار و تعقیب که در نتیجه زندگی و رابطه نزدیک دو شخص به وجود می‌آید. در چنین مواردی یکی از مراجعین شخصی است مسلط و دارای هذیان‌های تثبیت‌شده و دیگری فردی است تلقین‌پذیر که وقتی با هم هستند، عقاید هذیانی را می‌پذیرند. وقتی این دو نفر از هم جدا می‌شوند معمولا فرد تلقین‌پذیر این عقیده را رها می‌کند. دو خواهر، زن و شوهر یا مادر و فرزند از شایع‌ترین زوج‌های درگیر این اختلال هستند. در مواردی نیز افراد درگیر بیش از دو نفر می‌باشند.
پارانوئید حاد
حالات پارانوئیدی حاد، معمولا کمتر از 6 ماه به طول می‌انجامد و غالبا در افرادی که تجارب شدید سخت و یا تغییرات ناگهانی در محیط زندگی‌شان داشته‌اند(مانند مهاجران، زندانی‌ها، اسرای جنگی، سربازان و کسانی که به‌طور ناگهانی از خانواده خود جدا شده‌اند) دیده می‌شود. شروع آن ناگهانی و بدون سابقه قبلی است و به‌ندرت مزمن می‌گردد. لازم به ذکر است که بیمار پارانوئید با وجود داشتن هذیان‌های عجیب، در شئون دیگر زندگی منطقی و نرمال عمل می‌کنند.
بر اساس آمارهای مختلف در کشورهای متعدد دنیا، میانگین سنی افرادی که تحت عنوان حالات پارانوئید در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، پنجاه سال است. البته شیوع این اختلال در زنان بیشتر از مردان است. بر اساس آمارهای منتشر شده مربوط به سال 1998آمریکا، چنین برمی‌آید که در حدود یک درصد بیماران بستری در بیمارستان‌ها دچار اختلالات پارانوئید هستند. بیماران مبتلا به این اختلال بسیار خودمدار و خودشیفته هستند. آنها خشم و عناد درون خود را انکار می‌کنند و برای تخلیه این عواطف، از مکانیسم‌های برون‌فکنی استفاده می‌کنند. آنها نسبت به دیگران حساس، درون‌گرا و بی‌اعتماد هستند. بعضی از مبتلایان نیز بسیار سلطه‌جویانه و در رابطه با مسائل سیاسی و اجتماعی دیدگاه‌های بسیار افراطی دارند. آنها در عمق وجود خود، احساس حقارت و خودکم‌بینی می‌کنند و اغلب این افراد در زندگی زناشویی و شغلی خود آنچنان که باید موفق نیستند.
های فن تک از شما دعوت می کند نظرات خود را در مورد این مقاله به اشتراک بگذارید