تصاویر زیبای جیمز وب از تولد یک ستاره در کهکشان های نامنظم!

تلسکوپ فضایی جیمز وب به تازگی تصاویر جدیدی از تولد یک ستاره در کهکشان های نامنظم شکار کرد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب قدرتمندترین تلسکوپ فضایی است که بشر توانست تا به امروز بسازد. تصاویر جذابی که ناسا به تازگی منتشر کرد مربوط به کهکشان نامنظم  به نام "IRAS 14348-1449" می شود. این تصاویر با اطلاعات دقیقی که از این کهکشان نامنظم نشان می‌دهند می‌تواند به ما در درک بهتر نحوه شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها در طول سالیان گذشته کمک کند.

کهکشان نامنظم m82 در سال 2006 توسط تلسکوپ فضایی هابل شناسایی شد. مرکز کهکشان را که از لبه آن دیده می شود، توسط توده ای از گرد وغبار و گاز هیدروژن احاطه شده است. جیمز وب در این مطالعه به بررسی هسته کهکشان M82 ، ساختار کهکشان و ویژگی‌های ستارگان و خوشه‌های ستاره‌ای پرداخت. پشت سر ستارگان جوان و تازه متولد شده، زیرساختی پیچیده نهفته است. تیمی از دانشمندان ناسا با کمک ابزارهای طبف سنجی فروسرخ پیشرفته جیمز وب، مشغول مطالعه بر روی هسته کهکشان هستند تا درک بهتری از نحوه شکل‌گیری ستارگان و تأثیر این فعالیت های شدید بر کل کهکشان به دست بیاورند.

اندازه این کهکشان که از فاصله ۱۲ میلیون سال نوری در صورت فلکی دب اکبر قرار دارد، از نظر جثه نسبتا کوچک است. با این حال، در همین منطقه کوچک جنب و جوش زیادی در جریان است. طبق نتایج تحقیقات دانشمندان، سرعت تولد ستارگان جدید در M82 به حدود 10 برابر کهکشان راه شیری می رسد. تیم ناسا را دانشمندی به نام آلبرتو بولاتو استاد دانشگاه مریلند، رهبری می کند. همکاران او دوربین فرو سرخ (NIRCam) تلسکوپ وب را به سمت مرکز این کهکشان نامنظم هدایت کردند تا نگاهی دقیق‌تر به شرایط فیزیکی که باعث شکل‌گیری ستارگان جدید می‌شود، داشته باشند.

یک اجتماع پر جنب و جوش از ستارگان

فرایند شکل‌گیری ستارگان هنوز یه صورت یک راز حل نشده باقی مانده است. یکی از دلایل آن، همین گرد و غبارهایی است که مانند یک پرده مانع از مشاهده مستقیم این پدیده ها می شود. خوشبختانه، دوربین مادون قرمز جیمز وب می تواند از محیط های تاریک تصاویر شفافی ثبت کند.

اگر به مرکز کهکشان با دقت نگاه کنید، متوجه نقاط ریز سبز رنگی می شوید. نقاط سبز رنگ به معنای غلظت بالای آهن است که معمولا از بقایای ابرنواخترها به وجود آمده اند. لکه های قرمز رنگ موجود در تصاویر هم نشان دهنده مولکول های هیدروژن است که در کنار ستاره های تازه متولد شده وجود دارند. نقاط سفید هم هر کدام مربوط به یک ستاره یا یک خوشه ستاره ای می شود. دانشمندان می توانند با شمارش این نقاط، تعداد دقیق خوشه های ستاره ای یک کهکشان را به دست بیاورند. خطوط قرمز موجود در بالا و پایین صفحه کهکشان هم، بادهای کهکشانی است که از هسته کهکشان ها به بیرون پرتاب می شود.

این بادها ناشی از سرعت بالای شکل‌گیری ستارگان و ابرنواخترهای بعدی است. با جدا کردن بخش مرکزی M82، دانشمندان می‌توانند منشأ باد را بررسی کرده و در مورد چگونگی برهم‌کنش اجزای داغ و سرد درون باد، اطلاعات بیشتری کسب کنند.

ابزار طیف سنجی NIRCam تلسکوپ وب برای شناسایی ساختار باد های کهکشانی که از مولکول‌های شیمیایی به نام هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌(PAH) تشکیل می شوند، بسیار مناسب هستند. PAHها در واقع همان ذرات بسیار ریز غبار است که می توانند در دماهای پایین دوام بیاورند اما، در دمای بالا از بین می روند. پروفسور بولاتو می‌گوید: «ما فکر نمی کردیم که مولکول های PAH به گاز یونیزه شده، شباهت داشته باشند. انتظار نمی‌رود PAHها در معرض چنین میدان تشعشع قوی دوام زیادی بیاورند، احتمالا آنها مدام تجدید می شوند.»