در طول سال گذشته بیشتر از صد سمینار آموزش فناوری نانو برای دانشجویان و دانش‌آموزان شهرستان‌های مختلف ایران برگزار شده است.
یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد در این سمینارها می‌پرسند این است که «من می‌خواهم در رشته‌ی فناوری نانو ادامه تحصیل بدهم، چکار کنم؟» این سوال حتی گاهی از طرف دانش آموزان سال اول دبیرستان یا مقطع راهنمایی این‌طور مطرح می‌شود که «برای اینکه بتوانم در نانو ادامه تحصیل بدهم باید چه رشته‌ای را در دبیرستان بخوانم؟
برای اطلاعات بیشتر نسبت به این رشته تحصیلی با های فن تک همراه شوید.
پاسخ به این سوال دو جنبه دارد؛ اول باید دید درستی از مفهوم رشته‌ی فناوری نانو و تحصیل رسمی در این رشته داشته باشیم و سپس باید از شرایط و چگونگی پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها اطلاع پیدا کنیم.
رشته‌ی فناوری نانو رشته‌ای جدا و مستقل از دیگر رشته‌های تحصیلی نیست، بلکه یک حوزه‌ی بین‌رشته‌ای است. تحصیل در فناوری نانو یعنی توانمندی در درک رفتار مواد و سیستم‌ها در مقیاس نانو و کنترل و بهره‌گیری از این رفتارها. کسی که می‌خواهد در این زمینه تحصیل کند نیاز است اولاً نسبت به مبانی علمی یکی از حوزه‌های مهندسی، زیست‌شناسی یا فیزیک و شیمی دید داشته باشد و ثانیاً بتواند تعامل علمی خوبی با متخصصان سایر رشته‌ها برقرار کند.
فراگیری مبانی علمی هریک از این رشته‌ها مستلزم گذراندن حداقل دوره‌ی کارشناسی در آنهاست. کسی که دوره‌ی کارشناسی را در یکی از رشته‌های مهندسی یا علوم گذرانده باشد، به حدی از دانش می‌رسد که بتواند ارتباط حوزه‌های مختلف فیزیک، شیمی و زیست را درک کند و در تحقیقات تیمی با افرادی با تخصص‌های مختلف همکاری کند.
بنابراین تحصیل رسمی در فناوری نانو عمدتاً در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری امکان‌پذیر است. از این رو در اغلب کشورها (ازجمله ایران) که آموزش رسمی فناوری نانو دارند، این رشته صرفاً در مقاطع تحصیلات تکمیلی ارائه می‌شود.
سوال دیگر اینکه باید مدرک کارشناسی در چه رشته‌ای داشت تا بتوان کارشناسی ارشد فناوری نانو خواند؟ هم اکنون برخی دانشگاه‌های کشور (ازجمله دانشگاه تهران، تربیت مدرس، شریف، پژوهشگاه دانشهای بنیادی، امیرکبیر، صنعتی شاهرود، کاشان، صنعتی سهند، پژوهشگاه مواد و انرژی) در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری فناوری نانو در گرایش‌های مختلف دانشجو دارند. از رشته‌های مختلفی که در این دانشگاه‌ها ارائه می‌شود می‌توان به نانوشیمی، نانوفیزیک، فیزیک محاسباتی نانو و گرایش نانو، نانوپزشکی و رشته‌های مهندسی الکترونیک، مهندسی شیمی، مهندسی مواد، مهندسی مکانیک و مهندسی پلیمر با گرایش نانو اشاره کرد. همان‌طور که از عنوان این رشته‌ها مشخص است، دانشجویان اغلب رشته‌های فنی، علوم و پزشکی می‌توانند در فناوری نانو ادامه تحصیل دهند.
بنابراین می‌توان به طور خلاصه نتیجه گرفت که برای تحصیل رسمی در فناوری نانو اولاً نیاز است حداقل مدرک کارشناسی داشته باشید. ثانیاً نیاز نیست که حتماً در رشته‌ی خاصی تحصیل کرده باشید، بلکه انتخاب رشته در سطح کارشناسی باید برحسب علاقه‌ی شخص صورت گیرد.
اما دانشجویان و علاقمندان به رشته‌های علوم انسانی باید چکار کنند؟ این افراد می‌توانند بدون اینکه تحصیل رسمی در فناوری نانو داشته باشند، فعالیت پژوهشی خود در سطح کارشناسی ارشد و بالاتر را در حوزه‌های مرتبط با فناوری نانو انجام دهند. زیرا توسعه‌ی فناوری نانو در کنار مباحث فنی و تکنیکی نیازمند زیرساخت‌های فکری و مدیریتی است.
مطالعات مدیریتی، حقوقی، جامعه‌شناسی و آموزشی ازجمله مباحث مهم در توسعه‌ی فناوری‌های نوین همچون فناوری نانو است. هم‌اکنون دانشجویان زیادی هستند که در رشته‌ی نانو تحصیل نمی‌کنند ولی پایان نامه‌ی آنها درزمینه‌ی این فناوری است. اطلاعات این افراد در بانک‌های اطلاعاتی سایت ستاد فناوری نانو (www.nano.ir) قابل دریافت است.
با مراجعه به این بانک‌ها می‌توان اطلاعات بیش از 1500 دانشجوی ایرانی که در زمینه‌ی فناوری نانو تحقیق کرده‌اند را مشاهده نمود.
های فن تک از شما دعوت میکند جهت بحث در مورد این مقاله ، دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید