دانشمندان زمان دقیق مرگ ستارگان را کشف کردند

تا این لحظه اخترشناسان شاهد بقایای تعداد زیادی ستاره متلاشی شده در کهکشان راه شیری و کهکشان های نزدیک بوده اند اما، تعیین زمان دقیق مرگ ستاره ها برای آن ها اغلب دشوار بود.

طبق گزارش های فن تک، تیمی از ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ های ناسا مشغول مطالعه بقایای یک ابرنواختر در کهکشان همسایه شدند و توانستند سرنخ های از زمان انفجار ستارگان به دست بیاورند.

بقایای ابرنواختری به نام SNR 0519-69.0 (به اختصار SNR 0519 ) بقایای حاصل از انفجار یک ستاره کوتوله سفید است. این ابر نواختر پس از رسیدن جرم به یک نقطه بحرانی، با بیرون کشیدن ماده از یک ستاره همراه یا ادغام با یک کوتوله سفید دیگر، دچار انفجار گرما هسته ای شد و از بین رفت. دانشمندان از این نوع ابرنواختر به نام نوع Ia برای طیف وسیعی از مطالعات علمی از انفجارهای گرما هسته ای گرفته تا اندازه گیری فاصله ما تا کهکشان ها در طول میلیاردها سال نوری استفاده می کنند.

SNR 0519 در ابر ماژلانی بزرگ واقع در کهکشانی کوچک با فاصله 160000 سال نوری از زمین واقع شده است. این تصویر ترکیبی داده های اشعه ایکس از رصدخانه پرتو ایکس چاندرا ناسا و داده های نوری تلسکوپ فضایی هابل را نشان می دهد. پرتوهای ایکس به دست آمده از SNR 0519 در طول موج های کم، متوسط و زیاد به ترتیب در رنگ های سبز، آبی و بنفش نشان داده شده اند که برخی از این رنگ ها با هم ترکیب شده و سفید به نظر می رسند. بقایای باقیمانده با رنگ قرمز و ستاره های اطراف با رنگ سفید در تصویر قابل مشاهده است.

اخترشناسان داده‌های چاندرا و هابل را با داده‌های تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا ترکیب کردند تا مشخص کنند چه مدت از مرگ ستاره SNR 0519 می گذرد و درباره محیطی که انفجار ابرنواختر در آن رخ داده است اطلاعات بیشتری کسب کنند. این داده‌ها به دانشمندان این فرصت را می دهد تا فیلم را به عقب برگردانند و سیر تکاملی ستارگان را از آن زمان تا این لحظه مورد بررسی قرار دهند.

محققان تصاویر هابل در سال‌های 2010، 2011 و 2020 را از نظر سرعت مواد در امواج ناشی از انفجار، که از حدود 3.8 میلیون تا 5.5 میلیون مایل (9 میلیون کیلومتر) در ساعت متغیر است، با هم مقایسه کردند. اگر سرعت از ماکزیمم سرعت تعیین شده بالاتر بود یعنی نور انفجار حدود 670 سال پیش یا در طول جنگ صد ساله بین انگلستان و فرانسه یا اوج سلسله مینگ در چین به زمین می رسید.

با این حال، این احتمال نیز وجود دارد که سرعت مواد از زمان انفجار اولیه کاهش یافته باشد. داده های چاندرا و اسپیتزر سرنخ هایی را ارائه می دهند که این فرضیه را قوی تر می کند. اخترشناسان دریافتند که درخشان‌ترین نواحی باقیمانده در پرتوهای ایکس، جایی است که کندترین مواد متحرک در آن قرار دارد.

این نتایج نشان می دهد که مقداری از موج انفجار به گاز های متراکم باقیمانده در محیط اطراف برخورد کرده است و باعث کاهش سرعت آن در حین حرکت می شود. ستاره شناسان ممکن است از تصاویر بیشتر تلسکوپ هابل برای تعیین دقیق تر زمان مرگ ستاره استفاده کنند. نتایج این تحقیقات به تازگی در شماره آگوست مجله Astrophysical منتشر گردید.